©: Peter Karstkarel

Stakenborg is een wegbuurschap tussen Vlagtwedde en Bourtange. Staken staat voor dunne palen en een borg is een dijk of een afscherming. De oude weg ligt op een zandrug door het uitgestrekte hoogveenmoeras, die Groningen met het Duitse Lingen verbindt. Voor de handel belangrijk, maar in tijden van conficten een weg met risico’s. Daarom is aan het eind van de 16^e eeuw aan de oostzijde een schans gelegd, spoedig vergroot en verbeterd tot vesting Bourtange.

Gedurende de 19^de eeuw zijn de randen van de venen ontgonnen en aan weerszijden van de weg werden aanvankelijk keuterijen gebouwd. Later zijn na grootschaliger aanpak van de ontginningen boerderijen gesticht, waardoor de buurschap agrarische lintbebouwing kreeg.

Een van de boerderijen verwijst naar een vroeg verleden. Aan de Vlagtwedderstraat 33 ligt boerderij Staakenborgh die in 1687 is gesticht en in 1717 in bronnen wordt aangegeven als herberg. Het is een boerderij van het Westerwoldse type waarbij het voorhuis wat breder is omdat naast het woonvertrek een opkamer zit. Het schuurdak waaiert zeer laag uit. Mogelijk is deze boerderij identiek aan die welke Willem Maartens mocht bouwen. Deze koster van Vriescheloo zou de list hebben verzonnen, waardoor de Münsterse troepen voor de kleine troepenmacht uit Bourtange bij de slag bij Jipsinghuizen op de vlucht sloegen. Hij mocht als beloning een boerderij in Stakenborg bouwen. Er wordt beweerd dat deze later herberg ‘de Laatste Stuyver’ is geworden.

Aan de Vlagtwedderstraat staan aan weerszijden reeksen boerderijen van het Westerwoldse, Oldambtster en stelp-type, maar op nummer 21 vinden we ook een voormalig winkelhuis in expressionistische vormen uit circa 1930. Het gehucht de Stobben ligt aan de noordwestzijde van Stakenborg en is een subbuurschap. De naam is afgeleid van de stobben, boomstronken die in het veen zijn gevonden. Er liggen enkele boerderijen.

Colofon

Bron: Noordboek

© Foto voorblad: Peter Karstkarel