Vriescheloo - dorp in Groningen

Vriescheloo


Vriescheloo
©: Peter Karstkarel

Vriescheloo is een agrarisch wegdorp op een zandrug die al in de 11e eeuw was bewoond. Het dorp komt in bronnen in 1150 voor als Vresschenlo. De betekenis wordt verklaard als het verse, nieuwe loo (en dat is bos) en houdt mogelijk verband met Lutjeloo onder Blijham, aan de andere zijde van de Westerwoldse Aa. De mooi in geboomte gelegen kerk is gebouwd in 1717 ter vervanging van een middeleeuwse kerk die op een andere plaats stond. De eenvoudige zaalkerk is wit gepleisterd. De toren is in 1841 in baksteen opgetrokken en ontving in 1925 een verhoging en een spits. Het interieur bevat een 17de-eeuwse preekstoel met een voorreformatorisch opschrift in het Latijn: ‘Herman abt van Doccum heeft mij laten maken 1560’. Het heeft geleid tot allerlei veronderstellingen, bijvoorbeeld dat Vriescheloo een stichting is van het Norbertijner klooster van Dokkum.

Het bebouwingslint kent twee verdichtingen, bij de kerk in het noordoosten en aan de westzijde bij de molen. Hier kwam na de oorlog een dorpsuitbreiding. Aan de Wedderweg staan wat arbeidershuizen, maar ook een middelgrote, klassieke Oldambtster boerderij en een moderne interpretatie daarvan uit de jaren dertig. Hier is ook een kleine zaalkerk uit omstreeks 1900 van de Baptisten te vinden en de molen de Korenbloem, een achtkante bovenkruier met stelling, gebouwd in 1895.

Even verder begint de Dorpsstraat, waar de christelijke lagere school met opvallende gebroken kap staat. Verder zien we een villaboerderij (131), een Oldambtster boerderij met dwarshuis (125), het Loosterheem (113) en in de bocht de uit circa 1930 stammende deftige Kremershoeve. Tussen een aantal Oldambtster boerderijen met monumentale ingangspartijen (102, 99, 98, 58, 45 en 19) valt de voormalige openbare lagere school op, daterend uit 1880 en 1892 en nu in gebruik als zorgcentrum. Ten noorden van het bebouwingslint strekken zich de Vriescheloërvennen uit en ten zuiden liggen de Bouwten die deels met bos zijn beplant.

Colofon

Bron: Noordboek

© Foto voorblad: Peter Karstkarel
Lees meer