Vlagtwedde - dorp in Groningen
Vlagtwedde
Vlagtwedde is een esdorp dat in de 12e eeuw is ontstaan op een zandrug tussen twee takken van de Ruiten Aa, waarvan de oostelijke het Veelerdiep wordt genoemd. De esstructuur is vooral aan de westzijde nog goed te ervaren met het Wensenkamp, Het Goor, de Feensel, Lage Oer, Lage Esch en aan de andere kant van de beek ’t Winsel. Bij de kerk is de brink te herkennen en zuidelijker lag een tweede brink.
De dorpskerk lijkt in haar bepleistering niet erg oud. Toch dateert het schip uit het eind van de 13de en het koor uit de eerste helft van de 16e eeuw. In 1858 is ter vervanging van een klokkenstoel een toren tegen de westzijde gezet. Inwendig heeft het gebouw gotische kruisribgewelven.
Nabij de centrale splitsing zijn de winkelpanden te vinden, soms in verbouwde woningen, maar aan het begin van de Schoolstraat staan op 5 en 12 twee expressieve winkelhuizen van omstreeks 1928. Ook het grote winkelhuis Wilhelminastraat 27 is expressief. Verder naar het oosten, op de hoek van de Rinsemastraat en Weenderstraat, zijn nieuwe winkelcomplexen tot stand gekomen. Op de hoek van de Schoolstraat en de Kerkstraat staat de meesterswoning en in de Kerkstraat een kleine hallenhuisboerderij met dwarsdeel van omstreeks 1860. Verderop in de Schoolstraat liggen enkele interessante boerderijen, een Westerwoldse uit het eind van de 19de eeuw op 26, een kloeke Oldambtster (29) van ongeveer 1975 en een klassieke Westerwoldse (39) van circa 1860.
De Onstwedderweg wordt gefankeerd door voornamelijk burgerwoningen met een aardig ritme aan geveltoppen. Aan het begin staat het ensemble van kerkzaal en pastorie van de vrijzinnig hervormden uit 1923 en even verder de voormalige marechausseekazerne uit 1922.
De Vledderkamp heeft ook voornamelijk burgerbouw aan de fanken, met enkele expressieve huizen van omstreeks 1930 en een reeks aardige volkswoningen van rond 1920. De Weenderstraat leidt naar het zuiden, naar de langgerekte oude buurschap Ellersinghuizen.
Colofon
Bron: Noordboek
