Valom - dorp in Groningen
Valom
De jonge buurschap Valom, noordelijk in Eemsmond, bestaat uit een ruim zeven kilometer lange agrarische streek van ongeveer 25 boerderijen en in het midden een streekje van een vijftal arbeiderswoningen. Dit streekje, het eigenlijke Valom, is met het oostelijker gelegen Heuvelderij de noordelijkste buurschap van het Nederlandse vasteland. De Y-coördinaat is 607,4 kilometer. In 1877 waren hier drie huizen in aanbouw. Tijdens een vliegende storm op 31 januari waaiden ze om. Zo kreeg de streek de naam Valom.
De geschiedenis van de streek in de weidse polder heeft alles met de inpolderingen te maken. De Oude Dijk, de middeleeuwse dijk die het hele noorden van Groningen omvatte, begaf het tijdens de kerstvloed van 1717 op veel plaatsen. Deze dijk is hier en daar nog te herkennen en boven Uithuizen vinden we nog steeds de Oude Dijk als weg. De dijk werd niet hersteld, maar nog in 1717 werd begonnen aan een nieuwe dijk die meteen buitendijkse of uiterdijkse landen inpolderde. Deze Provinciale Dijk wordt nu Middendijk of Middeldijk genoemd. Juist boven Uithuizen is deze Middendijk niet meer aanwezig. Na de volgende inpoldering van de Uithuizer Polder in 1827 binnen de Uithuizer Polderdijk is een groot stuk Middendijk opgeruimd.
Geleidelijk zijn binnen de nieuwe polderdijk, aan de Emmaweg en de Dwarsweg, boerderijen gesticht met namen als Westerstede, de Westhoeve, Poolstar, Nieuw Edema, Polderlust, Kwelderlust, Altena, Noorderheert en Ternate. Tussen Nieuw Edema, een kop-romp met een zeer lange schuur en Poolstar met een gepleisterd voorhuis uit 1917 in chaletvorm, staat een recent boerenbedrijf, met zorg gebouwd in traditionele vormen. Het buurtje met de naam Valom bestaat uit arbeidershuisjes en schuren in een romantische setting van veel groen. Er kwam geen kerk voor deze boerengemeenschap, maar in 1886 werd er wel een school gebouwd. Deze is nu als atelier en galerie in gebruik bij beeldhouwer Eddy Roos.
Colofon
Bron: Noordboek
