Steendam - dorp in Groningen
Steendam
Steendam is een wegbuurt aan de verbinding tussen de Duurswolder dorpen en Appingedam. De buurt dankt zijn naam aan een stenen dam die in het drassige gebied ten oosten van het Schildmeer is gelegd om de passage mogelijk te maken. Ten oosten van Steendam lag een aantal, later drooggemalen, meertjes en plassen. Na het graven van het Afwateringskanaal van Duurswold in 1871 en het leggen van een brug over dit kanaal, hier de Borgwatering genoemd, vormde zich de buurschap langs de Damsterweg en richting Tjuchem langs de Hoofdweg.
De bebouwing aan de Damsterweg toont dat hier vanaf het eind van de 19de eeuw kleinschalige agrarische activiteiten zijn ontwikkeld. Er staan voornamelijk landarbeiderswoningen met krimp van omstreeks 1920 die door recente ingrepen regelmatig worden afgewisseld door nieuwbouwwoningen in een romantische vorm. Hier en daar wordt dit beeld afgewisseld met burgerwoningen uit de jaren dertig. Aan de Borgwatering staan een paar huizen en aan de Hoofdweg liggen tussen enkele krimpwoningen boerderijen, Oldambtster boerderijen die alle van na 1880 dateren en veelal als woning in gebruik zijn.
Het Schildmeer is ontstaan in het laagveengebied waarin het stroompje de Schild het water verzamelde. De oevers zijn door weer en wind geleidelijk afgekalfd en de waterplas is zo verbreed tot een meer, in de richting van de meest voorkomende en vaak stevige zuidwestelijke winden. Waarschijnlijk heeft ook de veendelving aan de oevers invloed gehad. Het Schildmeer ontwikkelt zich als recreatieplas met voorzieningen op de oostelijke en zuidoostelijke oevers; de andere oevers worden beschermd als natuurgebied.
Bij Steendam zijn jachthavens aangelegd en omstreeks 1965 is er een paviljoen gebouwd, thans De Rietkraag, en werd een woning tot restaurant met grote serre uitgebreid: De Koperen Scheepshoorn. Bovendien is bij de oever een nederzetting van gepleisterde, rietgedekte vakantiewoningen ontwikkeld. Aan de zuidoostelijke oever zijn vrij recent nabij de Roegeweg met woningen en een jachthaven nieuwe voorzieningen geschapen.
Colofon
Bron: Noordboek
