Smeerling - dorp in Groningen
Smeerling
Rond Onstwedde ligt aan de noordoostzijde een waaier aan essenzwermdorpen, in het oosten Smeerling en in het noorden Holte.
In het noordoosten liggen Ter Wupping en Wessinghuizen daartussenin. Ver in zuidwestelijke richting vinden we het esgehucht Ter Maarsch. De agrarische buurschappen zijn ontstaan omdat de essen bij het moederdorp door verschraling minder opbrachten, maar ook omdat de bevolkingstoename meer landbouwgrond vereiste. Toen zijn de lagere zandkoppen in de omgeving opgezocht om van daaruit de omliggende gebieden in cultuur te brengen. Buiten de agrarische productie is er geen andere economische druk op deze buurschappen geweest. Daardoor bezitten ze nog grotendeels hun authentieke karakter. Holte wordt wel als essenzwermdorp beschouwd, maar is eerder een randveennederzetting.
Smeerling laat met zijn bescheiden aantal, maar wel fraaie boerderijen een stuk geschiedenis van de Westerwoldse boerderij zien. Smeerling 15 is de oudste; het voorhuis dateert uit 1742 en bezit betimmeringen en tegelwanden uit het midden van de 18e eeuw.
In 1867 is er een Friese schuur met een houten voorschot bijgebouwd en de ingang kwam naast de baanderdeur. Het nodigt als theehuis de bezoekers uit. Nummer 20 uit de 19de eeuw is van hetzelfde type en deze heeft boven het voorhuis zaadzolders. Dit is te zien aan de vensters in de gepleisterde zijgevel. Bij nummer 18 uit de jaren 1860 zijn voorhuis en schuur onder één kap gebracht en de ingang zit in het voorhuis. Andere Westerwoldse boerderijen zijn Smeerling 11, 13 en 16, een antiekboerderij. Op 17 staat een fraaie boerderij van het Oldambtster type met zaadzolders.
Holte, aan de weg van Onstwedde naar Wedde, heeft een lintbebouwing van vrijstaande arbeidershuizen, kleine burgerwoningen en een enkele keuterij die voornamelijk uit de eerste helft van de 20e eeuw dateert. Aan de Streekweg, richting het gehucht Höfte, ligt aan de zuidzijde ook nog enige kleinschalige agrarische bebouwing.
Colofon
Bron: Noordboek
