Sebaldeburen - dorp in Groningen
Sebaldeburen
Het wegdorp Sebaldeburen is ontstaan in de middeleeuwen op een zandrug tussen de veengebieden. Het was een lange zandrug waarop in het oosten Niekerk en achtereenvolgens Oldekerk, Grootegast en Doezum zijn ontstaan. Van deze dorpen heeft Sebaldeburen het beste het karakter van wegdorp bewaard, bij de andere heeft toch enige komvorming plaatsgevonden. Mogelijk komt dit door een gebrek aan economische impulsen, terwijl het toch dicht bij het Kolonelsdiep lag. Het diep ligt nog duidelijk in het land. Poldermolen De Eendracht uit 1887 en een miniatuurversie staan erbij. Juist dit dorp was de oude hoofdplaats van Langewold. De rechters legden hier op Hemelvaartsdag de eed af. Na de plechtigheid was er kermis. Het liep wel eens uit de hand, zodat de classis in 1617 schreef dat het leidde ‘tot grooter ontstichtinge, oneerlicke ende schandelicke daden’. Uit deze tijd dateert al het dorpswapen dat trots in een omhekt plantsoen bij de dorpskerk is opgesteld en een kerk en vier sleutels vertoont.
De waarschijnlijk uit de middeleeuwen stammende kerk verkeerde aan het einde van de 18e eeuw in desolate toestand. De nieuw beroepen predikant ijverde met succes voor een nieuw gebouw dat in 1807 met een leerrede van deze Nicolaas Westendorp werd ingewijd. Het is een eenvoudige zaalkerk met een dakruiter waartussen de geledingen met lisenen en rondboogvensters zitten. Westendorp mocht gaan preken op een bijzonder meubel; de preekstoel die getimmerd was in de vrij zeldzame empirestijl. De grote pastorie is omstreeks 1930 aan de Kerkweg gebouwd.
Het dorp heeft aan de oostzijde een opmerkelijke entree. De bebouwing begint eigenlijk al eerder, maar als het Wolddiep over een kloeke hefbrug uit ongeveer 1930 samen met de witgeschilderde kop-rompboerderij op de achtergrond wordt gepasseerd, begint het dorp pas echt. De bebouwing langs de Provincialeweg is eenvoudig; een enkele boerderij en Clockstede, een dwarsgeplaatste woning van omstreeks 1850, zijn uitzonderingen.
Colofon
Bron: Noordboek
