Paaptil - dorp in Groningen
De buurschap Paaptil – ook wel Paapstil – wordt gewoonlijk gerekend bij het dorp Oldenzijl, maar bestaat uit een eigen bebouwingsbuurt. In de middeleeuwen is hier een kadijk – een smalle dijk die het land in het zomerseizoen tegen overstromingen moest beschermen – bij het stroomgebied van de Fivel gelegd. Toen zal er nog geen sprake van bebouwing zijn geweest. Over de geschiedenis van de vorming van de buurschap is weinig bekend. De naam geeft aan dat het bestaan van de brug mogelijk teruggaat tot de 17e eeuw.
Deze wordt verklaard als de til van een paap; een paap zal de til bezeten hebben of erbij hebben gewoond. Een paap is een persoon, meestal een pastoor, die na de hervorming het oude geloof trouw bleef. De bebouwing is ontstaan in de omgeving van deze til over het Meedstermaar, een prachtig door het landschap meanderend maar van Uithuizermeeden naar Zandeweer. Het maar werd ook Uithuizermeedstermaar of Mijdstermaar genoemd.
Het woord til, oorspronkelijk een vaste brug, wordt later ook gebruikt voor een ophaal- of klapbrug. De vaste Paaptil is in 1878 vervangen door een draaibrug, maar inmiddels ligt er een klap over het maar. De slanke ijzeren klapbrug met vakwerk is klassiek van model. Ten westen van de brug staat een gerestaureerd boerderijtje met krimp. Ertegenover bevindt zich een grote tuin van een woning. Gezamenlijk zorgen deze elementen voor een sfeervolle kern, hoe klein ook. De bebouwing aan de Paaptilsterweg bestaat verder uit enkele huizen en kleine boerderijen, waarvan één met krimp en een pand met een brede luifel. Aan de andere kant van de brug staat een boerderij met een vernieuwd voorhuis, maar verder is er aan de noordzijde geen bebouwing. Aan de Dijkumerweg valt buiten de kern van de buurt een boerderij op door zijn decoratief gepleisterde voorhuis uit circa 1860.
Colofon
Bron: Noordboek
