Oldekerk - dorp in Groningen
Oldekerk
Oldekerk is een wegdorp, in de middeleeuwen ontstaan op een zandrug tussen laaggelegen veenlanden. Hier vestigden zich omstreeks 1000 de eerste bewoners. Oldekerk komt in de 14e eeuw voor het eerst in bronnen voor als Aeldakerka, de oude kerk. Er moet hier al heel vroeg een kerk zijn gebouwd, immers de ‘nieuwe’ kerk van Niekerk is van ongeveer 1200, dus deze moet ouder zijn geweest. Deze aan de Kroonsfelderweg gelegen kerk is in 1623 afgebroken, toen Niekerk het oude dorp allang had overvleugeld. Een deel van de fundamenten kon in 1997 worden onderzocht, ze zijn met muurtjes en andere middelen zichtbaar gemaakt. Op het verhoogde kerkhof is na afbraak van de kerk een houten klokkenstoel geplaatst met een ojiefvormig dak.
In 1856 is door volgelingen van Hendrik de Cock een gereformeerde kerkgemeenschap gesticht. Daardoor kreeg Oldekerk na eeuwen weer een kerk. De huidige aan de Eekebuursterweg dateert uit 1967 en is een grote zaalkerk met hooggeplaatste vensterlinten en aan de voorzijde een betonnen pyloon die als klokkentoren en drager van de ingangsluifel dienst doet.
Oldekerk is een klein dorp gebleven, het heeft zelfs geen profjt gehad van het Kolonelsdiep, het belangrijke vaarwater van Friesland naar Groningen. Dit diep ligt nu, verworden tot een slootje, ten noorden van het dorp. De bebouwing van de Eekebuursterweg bestaat uit woningen van bescheiden omvang uit de periode rond 1900 en uit de jaren dertig, waartussen enkele met een aardige expressionistische uitdrukking. Recent is ten noorden van het dorp de eerste fase voor een robuuste uitbreiding van ongeveer 140 woningen gekomen.
Ten zuiden ligt de buurschap Kuzemer. Dichtbij de Munnikeweg stond in de middeleeuwen (1204-1590) het premonstratenzer oftewel norbertijner nonnenklooster Maria’s Poort, dat ook Kuzemar werd genoemd, waarschijnlijk naar een maar in deze omgeving. De huidige buurschap bestaat voornamelijk uit boerderijen, waaronder een paar grote, en enkele huizen.
Colofon
Bron: Noordboek
