Musselkanaal - dorp in Groningen
Musselkanaal
Musselkanaal is een kanaaldorp dat vanaf 1819 is ontstaan, nadat het Stadskanaal naar het zuidoosten kon worden verlengd. De defnitieve grens tussen Groningen en Drenthe werd in deze contreien pas in 1817 vastgesteld. Hierin kwam een hoek en daardoor moest het kanaal parallel aan de grens twee bochten krijgen, de Eerste (onder het latere Musselkanaal) en de Tweede Afdraai (bij Jipsingboermussel). Aanvankelijk werd alleen op de parallel aan het kanaal gelegen zandrug gebouwd, De Horsten in het noordoosten, een streek die nog steeds een agrarisch karakter bezit.
Na de helft van de 19de eeuw begon zich zuidelijker aan het kanaal bij de IJzeren Klap bebouwing te concentreren. Hier en noordelijker rond het Havenplein zijn de winkelfuncties ontwikkeld en kwamen recent de eerste hoogbouwappartementen tot stand. De commerciële functies zijn vooral aan de oostzijde te vinden. Langs het kanaal zijn ononderbroken linten van vrijstaande bebouwing ontstaan, op de westelijke oever voornamelijk woonhuizen, dikwijls in streekjes arbeiders- en burgerwoningen en villa’s gegroepeerd.
In het kanaal liggen twee schutsluizen, beide met dubbele kolk. Aan de kant van Stadskanaal het 4de Verlaat, dat ook wel het eerste Mussel- of het Sasverlaat wordt genoemd met op Schoolstraat 104 een in 1851 gebouwde sluiswachterswoning die in 1917 is verdubbeld. Centraler in het dorp ligt het 5de Verlaat of het 2de Musselverlaat met een stalen voetgangersbrug en een fraaie sluiswachterswoning op Sluisstraat 149.
De hervormde kerk (Markstraat 12) werd in 1879 gesticht, een dwarsgeplaatste zaalkerk met een voorbouw met daarop een geveltoren. Ernaast ligt de toegang tot een ruime begraafplaats met interessante grafmonumenten. De eerste r.k. Sint-Antoniuskerk verrees in 1905 aan de andere kant van het dorp, op Sluisstraat 77. Het gebouw is in 1927 grotendeels vervangen en vergroot tot een neogotische, driebeukige kerk met robuuste toren. De gereformeerde kerk kwam in 1914 aan de Markstraat 44, een gebouw met een T-vormige plattegrond en een slanke geveltoren.
Colofon
Bron: Noordboek
