Heveskes - dorp in Groningen
Heveskes is een wierdedorp dat dateert uit de middeleeuwen. Het heeft vlak achter de Eemsdijk bij de bocht van Watum veel stormvloeden overleefd en oorlogsgeweld doorstaan, maar het mocht de 21ste eeuw niet halen. Het hele dorp is net als Oterdum in de jaren zeventig van de 20e eeuw opgeofferd voor de aanleg van uitgestrekte industriegebieden tussen het buitengaats aangelegde Zeehavenkanaal en de Oosterhornhaven ten oosten van Delfzijl. Tot voor enige jaren resteerden van het dorp alleen nog de kerk en een boerderij. De laatste is onlangs eveneens gesloopt, de eenzame kerk achterlatend. Het levert een nogal dramatisch beeld op, want de ontwikkeling van de grootschalige industrie is gaan haperen en maar heel geleidelijk breiden de chemische fabrieken met hun futuristische structuren stukje voor beetje uit. Zo staat de kerk in een desolate omgeving bij wat oude bomen- en struikengroepen.
De geschiedenis van het kerkgebouw is op zich al dramatisch. Omstreeks 1200 zal een forse toren zijn verrezen, waarna de kerk verderop in de 13e eeuw is gebouwd. De toren is later verticaal in tweeën gespleten en de kerk leed in 1584 ernstige oorlogsschade. Het godshuis is in de jaren tussen 1595 en 1604 aan de zuidzijde versmald en ook nog verkort. In opdracht van leden uit de belangrijke families Rengers, Bentinck en Tjarda van Starkenborch werd de toren in 1780 herbouwd. De oostmuur van de oude toren werd de basis van de nieuwe die een ingesnoerde naaldspits kreeg. In de laatste maand van de Tweede Wereldoorlog kreeg de kerk het tijdens de hevige strijd rond Delfzijl opnieuw zwaar te verduren. Geleidelijk verval volgde en in de jaren zestig stond de kerk er verwaarloosd bij. Zij heeft enkele gedeeltelijke opknapbeurten ondergaan, maar het meubilair is elders terechtgekomen. Het kerkje is zo een navrant monument tegen de hoogmoed.
Colofon
Bron: Noordboek
