Hebrecht - dorp in Groningen

Hebrecht


Hebrecht
©: Peter Karstkarel

Hebrecht is een jonge wegbuurschap met een agrarisch karakter, gelegen ten noorden van Bourtange en tussen het Ruiten-Aa Kanaal en de Duitse grens. Aan twisten tussen Groningen en het bisdom Münster (over het recht hebben) zou de streek zijn naam hebben te danken. Het was een gedeelte van het onbegaanbare hoogveengebied rond Bourtange en was een van de jongste veenontginningen van Groningen. Het veen werd in eerste instantie niet gewonnen, maar men bedreef landbouw op het bovenveen. Daartoe groef men de Noordelijke en Zuidelijke Hoofdwijk en daartussen, op gelijke afstanden, de dwarswijken. De eerste ontginningsfase werd door de Landbouwmaatschappij Westerwolde in 1914-1915 uitgevoerd, met inzet van onder meer Belgische oorlogsvluchtelingen. In 1934 was een tweede ontginningsfase noodzakelijk om de op 70 centimeter diepte zittende storende ijzerhoudende laag te verwijderen. Deze tweede fase werd door de Heidemij uitgevoerd, die een paar jaar later ook nog het Rhederveld in de gemeente Bellingwedde in cultuur bracht.

Aan de S.W. de Clercqweg, waar in eerste instantie ontgonnen werd, lag voordat de boerderijtjes werden gesticht al de omstreeks 1880 aangelegde joodse begraafplaats. Het is een vrij grote dodenakker met ruim twintig graven. Sommige van de bescheiden boerderijen zijn tot woonboerderij verbouwd en op nummer 12 staat een grote boerderij met een dwarse uitbouw op de overgang van voorhuis en lange schuur. De boerderijen uit de tweede fase aan de H. Prinsenweg zijn niet van het in deze streken gangbare Oldambtster type, maar varianten op stelpen met steeds inpandige woonhuizen met dezelfde breedte als de schuren. Onderling zijn ze levendig gevarieerd door de ontwerpers B. en H.J. van Houten. Een topgevel, een dubbele topgevel, een afgewolfd dak, een dwarse uitbouw en nog meer verschillen geven de planmatige aanleg en bouw toch iets bijzonders. Aan de J. Buiskollweg in het oosten staan ook nog een paar boerderijen, waaronder op 12 een nieuwe variant van het Oldambtster type.

Colofon

Bron: Noordboek

© Foto voorblad: Peter Karstkarel
Lees meer