©: Peter Karstkarel

Ellerhuizen is een dorp ten zuidoosten van Bedum, dat uit de middeleeuwen stamt. Ellerhuizen is ooit een kerkdorp geweest. In 1841 zijn de fundamenten van de kerk, restanten van het kerkhof en aanwijzingen van een weem of pastorie gevonden. De vondsten werden gedaan op het erf van boerderij ’t Hoogheem die dan ook geautoriseerd is tot monument.

De boerderij zelf heeft een dwarsgeplaatst voorhuis van een deftige eenvoud. Ellerhuizen mag dus met recht een dorp worden genoemd, al dient het zich aan als een buurschap met bebouwing die vooral is geconcentreerd langs het Boterdiep. De buurt aan de oostzijde van het diep, de Willemsstreek, hoort eigenlijk bij Noordwolde. Aan de weg die vanaf de Ellerhuizer Klap naar het oosten loopt, de Ellerhuizerweg, staan enkele schilderachtige arbeiderswoningen en verder verspreide agrarische bebouwing.

De Ellerhuizer Klap is het drukke brandpunt van het dorp. Op de route van Groningen naar Bedum en verder moet hier het Boterdiep worden overgestoken. Om de passage van het wegverkeer te vergemakkelijken ligt de klap scheef over het diep. De balans om de brug te lichten hangt aan een enkele arm die op een pyloon draait. Het is een voor het bouwjaar 1929 geavanceerde constructie. Aan de westelijke oever van het Boterdiep staan een kleine boerderij met serre in de trant van de boerderijen van het Oldambt en een reeks arbeidershuizen, waartussen een molenromp van baksteen opvalt. Het is het aanzienlijke restant van de molen Woldring. In het landschap staat de Krimstermolen uit 1817, een poldermolen.

Aan de Ellerhuizerweg staan aan de noordzijde een reeks 19de-eeuwse arbeidershuisjes, die op het Ommelander platteland meestal al vervangen zijn door grotere woonhuizen. Verder staan er vooral boerderijen van het kop-romptype, met dwarsgeplaatste voorhuizen en stelpen. Weer verder naar het oosten staat het Blauw Börgje, een uit de 18^e eeuw stammende dubbele woning, met fraaie verhoudingen van de beluikte vensters en vlechtingen in de geveltop.

Colofon

Bron: Noordboek

© Foto voorblad: Peter Karstkarel