De Haar - dorp in Groningen
De Haar
De Haar is een wegbuurschap van voornamelijk boerderijen op een plaats waar op een vrij vlakke zandrug tussen de venen mogelijk in de middeleeuwen al enige agrarische activiteiten zijn ontwikkeld. Het strekt zich in een lengte van ongeveer vijf kilometer uit van Marum tot aan de Friese grens bij Frieschepalen. Tot ruim een eeuw geleden zijn de verveningen in deze omgeving van groot belang gebleven. Sindsdien zijn de landerijen in cultuur gebracht, vooral voor de veeweiderij. De boerderijen staan vrij ruim uit elkaar aan weerszijden van de Haarsterweg. De invloed van de boerderijbouw in Friesland is duidelijk.
De grote boerenplaatsen zijn veelal stelpen en kop-rompboerderijen, die in de aanpalende Friese gemeenten het landschap eveneens domineren. Daarnaast staan hier en daar kleine boerderijen en keuterijen met voorhuizen. De oudste bebouwing dateert ongeveer van 1870. Oostelijk verdicht de bebouwing zich met voornamelijk arbeiderswoningen, in de buurt met de naam De Bergen.
In het westen liggen onder meer gelede boerderijen van recente datum, een stelp met bijschuur en een kleine kop-romp. Dan volgen aan de zuidzijde van de weg twee grote met riet gedekte stelpen, waarvan de ene oranjerode en de andere blauw geglazuurde pannen op het voorhuis heeft. Ook aan de andere zijde liggen twee, kleinere stelpen. Branahoeve is een gelede boerderij met een voorhuis uit circa 1905. Bij het huis met schuur Eben Haëzer draagt een van betonblokken opgetrokken bijschuur de naam Barge Ville. Tussen een lichte concentratie aan bebouwing aan de noordzijde staat een stelpboerderij uit 1908 met de naam Ontginning.
Bij de hoek met de Postdijk ligt de grote stelp De Haarhof, nu paardenboerderij en even verder staat de stelp Zonnehoeve. De fraaiste boerenplaatsen staan aan de zuidzijde van de Haarsterweg op de nummers 32 en 34, beide kop-rompen van respectievelijk omstreeks 1870 en 1880, met stookhutten, bijschuren en beide fraai gelegen op een nog gaaf erf.
Colofon
Bron: Noordboek
