Borgsweer - dorp in Groningen

Borgsweer


Borgsweer
©: Peter Karstkarel

Borgsweer is een wierdedorp met een rechthoekige structuur, dat omstreeks het begin van de jaartelling kan zijn ontstaan. Borgsweer komt in 1432 voor het eerst in de bronnen voor en in de late middeleeuwen wordt het Borgisweer of Borchweer genoemd. Een weer is een (kleine) wierde en borg wordt verklaard als een mansnaam. Er heeft geen borg op of bij de wierde gestaan. Het dorp bestaat uit de bebouwde wierde met een kerk en twee streken bebouwing aan de noordoostzijde, richting Termunterzijl. Zuidelijk ligt de kleine agrarische buurschap Lalleweer die bestaat uit enkele grote boerderijen.

De oude kerk uit 1635, die waarschijnlijk ook al een voorgangster heeft gehad, is in 1881 vervangen door het huidige godshuis. De toren verrees al in 1859. Het muurwerk van de zaalkerk met driezijdig gesloten koor is geleed door lisenen en heeft gietijzeren venstertraceringen. Een eenvoudige preekstoel uit het midden van de 18e eeuw en het orgel van P. van Oeckelen van omstreeks 1900 zijn de belangrijkste interieuronderdelen. Op het kerkhof is aan de westzijde duidelijk het profel van de wierde te ervaren.

Aan de noordelijke dorpsentree staat op Borgsweer 12 een grote Oldambtster boerderij uit 1842. Het voorhuis heeft twee zaadzolders en een deftige, omlijste entree met onder meer ionische pilasters. Op de wierde staat een tweede Oldambtster boerderij van iets jongere leeftijd met een grote, te bezoeken tuin en even verder aan de andere kant van de straat zien we de boerderij Borgis Weer uit het begin van de 20e eeuw. De herberg is verdwenen, maar aan de straat die naar het zuiden loopt liggen tegenover elkaar de voormalige school en een voormalig bedrijf, vermoedelijk een smederij.

In de buitenbuurten, de Schepperbuurt en de zuidelijker gelegen streek die ook Borgsweer heet, staat voornamelijk ten zuiden van de straten eenvoudige bebouwing van arbeiders- en burgerwoningen uit de periode rond 1900.

Colofon

Bron: Noordboek

© Foto voorblad: Peter Karstkarel
Lees meer